Debat over verkenning uitgesteld naar donderdag, Rutte waarschuwt voor emoties

De Tweede Kamer gaat niet vandaag, maar morgen debatteren over de ontspoorde verkenning van Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66). De Kamer wil hier pas over praten als alle achterliggende documentatie van hun eerste aanzet tot de vorming van een nieuw kabinet openbaar is.

Het gaat dan ook om e-mails, sms'jes en vooral de verslagen van de vertrouwelijke gesprekken die anderhalve week geleden gevoerd zijn met alle zeventien fractievoorzitters. Die gespreksverslagen liggen bij de huidige verkenners Koolmees en Van Ark en die kregen het niet voor elkaar om rond 19.00 uur alles naar de Kamer te sturen.

De Tweede Kamer is de hele middag bezig geweest om de gewenste documenten over de verkenning boven water te krijgen. Eerst leverden oud-verkenners Jorritsma en Ollongren hun eigen notities aan, maar dat stapeltje papier vonden bijna alle partijen onvoldoende. Vervolgens moest verder gezocht worden bij de huidige verkenners Koolmees en Van Ark.

Inventarisatie van politieke wensen

Enkele dagen na de Tweede Kamerverkiezingen hebben de twee verkenners met alle fractievoorzitters gesproken over hun wensen voor een nieuw kabinet. Het plan van Jorritsma en Ollongren was om een soort inventarisatie maken, maar dat is er niet van gekomen. Donderdagochtend 25 maart hoorde Ollongren dat ze corona had en rende ze met geheime notities zichtbaar onder haar arm naar haar auto.

In een gefotografeerde notitie stond over het als zeer kritisch bekendstaande CDA-Kamerlid Omtzigt 'functie elders'. Dat zorgde voor zo veel woede en onrust bij het CDA en oppositiepartijen dat de verkenners vertrokken. Ook de nieuwkomers Koolmees en Van Ark kregen de onrust niet weg.

Kijk hier de video's terug van hoe het vandaag in de Kamer ging:

Vandaag stond het belangrijke debat over de herkomst van de opmerking over Omtzigt gepland. Maar het debat wordt nu breder getrokken met ook de verslagen van gesprekken die in vertrouwen zijn gevoerd. VVD-fractievoorzitter Rutte waarschuwde voor de gevolgen van het openbaar maken. Er kunnen persoonlijke opmerkingen in staan over andere Kamerleden en dat kan de onderlinge verhoudingen op scherp zetten, was zijn waarschuwing.

Hij deed het voorstel om alleen zijn eigen gespreksverslag openbaar te laten maken en zei te hopen dat iedereen erin slaagt "de emoties in goede banen te leiden." Rutte vreest dat de vorming van een kabinet nog moeilijker wordt als de onderlinge verhoudingen door de openbaargemaakte stukken verslechtert. De andere partijen vinden dat alles nu openbaar moet worden. "In transparantie moeten we nu met elkaar spreken."

Debat morgen om 11.15 uur

Het debat over de mislukte verkenning en de uitgelekte stukken met oud-verkenners Ollongren en Jorritsma staat nu voor morgen gepland om 11.15. Voor die tijd moeten alle stukken rond de formatie alsnog openbaar worden. Een meerderheid van de Kamer drong daar op aan, en zag niets in het plan van Mark Rutte om niet alles openbaar te maken.

ÉÉN UUR GELEDEN

Datum debat nu definitief: naar morgen verschoven

Een meerderheid van de Tweede Kamer wil toch dat alle verslagen van de formatiegesprekken openbaar worden. Dat gaat nu niet meer lukken en daarom wordt het debat naar morgen verschoven. Het voorstel van Rutte om alleen zijn verslagen te openbaren, haalde het niet. De meeste partijen benadrukken dat volledige transparantie het allerbelangrijkste is.

2 UUR GELEDEN

Hoekstra: ik wil transparantie, 'formatieproces is totaal, totaal misgegaan'

De CDA-fractievoorzitter wil dat zijn gesprek met de verkenners openbaar wordt, omdat dan ook glashelder is dat hij niet over het CDA-Kamerlid Omtzigt is begonnen. Hij is zeer kritisch over het verloop van het proces. "Het is totaal, totaal misgegaan".

2 UUR GELEDEN

Oppositie ziet voorstel Rutte niet zitten

PVV-leider Wilders zegt dat hij het voorstel van Rutte niet kan accepteren. "Wat voor trukendozen zijn er nu weer opengezet?"

SP-leider Marijnissen vindt het ook geen goed plan. Volgens haar is het zuiver dat eerst alles naar buiten komt. Ze noemt het een "grote schande" dat de Kamer nu al uren moet wachten. Ook Denk-leider Azarkan wil dat alles naar buiten komt. "Dat is cruciaal voor het herstellen van de verhouding tussen Kamer en kabinet". Ook de PvdA, JA21, BBB en Bij1 willen alle stukken op tafel.

D66-leider Kaag kan wel begrip opbrengen voor het voorstel van Rutte. "Mijn stuk kan openbaar. Maar misschien moeten we zaken faseren". Ook de SGP-leider zegt wel begrip te hebben voor het voorstel van Rutte.

Rutte vraagt geheimhouding andere gespreksverslagen, 'maak die van mij wel openbaar'

VVD-fractievoorzitter Rutte wil dat de gespreksverslagen van de andere politieke partijen toch geheim blijven. Hij vreest dat er opmerkingen naar buiten komen die de persoonlijke verhoudingen zullen beschadigen en de vorming van een nieuw kabinet nog moeilijker zullen maken. "Ik maak me grote zorgen over het naar buiten komen van informatie die in vertrouwelijkheid is gezegd." Hij wil wel dat zijn gesprekken openbaar worden. Verder stelt hij voor dat Kamervoorzitter de andere verslagen scant op de naam Pieter Omtzigt.

Peter Gillis zegt dat arbeidsmigranten binnen vier weken moeten vertrekken

De arbeidsmigranten die op vakantiepark Prinsenmeer wonen, moeten binnen vier weken vertrekken. Peter Gillis, eigenaar van de Oostappen Groep Vakantieparken, laat dat deze week nog weten aan de uitzendbureaus waar de migranten voor werken.

Profielfoto van Malini Witlox

Geschreven door

Malini Witlox

Dat zegt Gillis tegen Omroep Brabant. De gemeente had eerder al een dwangsom van een half miljoen euro opgelegd. Omdat Gillis niet van plan was die meteen te betalen, zou er over vier weken een boete van 250.000 euro per week overheen komen voor een periode van tien weken, werd vandaag bekend.

Dat wordt Gillis te duur. De arbeidsmigranten moeten dus andere huishuisvesting gaan zoeken. Wel zet hij de bodemprocedure tegen het besluit van de gemeente door. "Als ik win, gaat er een forse rekening naar de gemeente voor misgelopen inkomsten."

Onduidelijk is of de uitzendbureaus een andere plek voor ze hebben. "Dat moet je aan hen vragen, dat weet ik ook niet", zegt Gillis. Er is een tekort aan woningen in Brabant.

Slepende zaak

De zaak loopt al jaren. Al in 2009 werden er arbeidsmigranten aangetroffen op Prinsenmeer. Tien jaar later werd Gillis opgedragen om binnen twee maanden een eind te maken aan de bewoning van huisjes door arbeidsmigranten.

Als dat niet zou gebeuren, zou een dwangsom worden opgelegd om te voorkomen dat Gillis aan de verhuur verdiende. Het kwam tot een rechtszaak bij de Raad van State, die de gemeente ook gelijk gaf.

Peter Gillis. Foto: Omroep Brabant.

vergroot

LEES OOK:

Asten houdt voet bij stuk en eist dat Peter Gillis half miljoen betaalt

Vakantiepark Oostappen moet dwangsom van half miljoen betalen

Illegale arbeidsmigranten en vuurwapen op vakantieparken Oostappen Groep

Hatseflats! Peter Gillis vanaf mei terug met nieuw seizoen 'Massa is Kassa'

App ons!

Heb je een foutje gezien of een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Afscheid van Kamerleden, veertien krijgen een lintje

De Tweede Kamer heeft afscheid genomen van de Kamerleden die niet terugkeren. Ze hadden bij de verkiezingen van twee weken geleden te weinig stemmen gehaald, of stonden niet meer op de kandidatenlijsten. Het gaat om 68 mensen (of 69, als je het PVV-Kamerlid De Vree meerekent, die een collega verving tijdens haar afwezigheid wegens zwangerschap).

Kamervoorzitter Arib sprak alle vertrekkers persoonlijk toe. Veertien van hen kregen een koninklijke onderscheiding: Bosman, Dijkstra. Lodders, Veldman en Ziengs (allen VVD), Van Toorenburg en Van Helvert (CDA), Dijkstra en Verhoeven (D66), Voordewind, Dik-Faber en Van der Graaf (ChristenUnie), Öztürk (Denk) en Sazias (50Plus) werden benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau.

'Dijkhoff liberaal in hart en nieren'

Arib typeerde de afscheid nemende ex-VVD-fractievoorzitter Dijkhoff als een liberaal in hart en nieren. Ze wees erop dat hij heeft meegeholpen de liberale grondbeginselen van de VVD te herijken. "U heeft weinig met labels als links of rechts. In uw politieke manifest ging het over een partij van het redelijke midden", voegde de Kamervoorzitter eraan toe.

Arib zei over de vertrekkende ex-PvdA-leider Asscher dat hij het linkse geluid van de sociaaldemocratie weer in de Kamer liet klinken. "U bent een meester in het debat, doet alles uit het hoofd, zonder spiekbriefje", onderstreepte ze. Arib benadrukte dat Asscher na de toeslagenaffaire "zijn politieke verantwoordelijkheid heeft genomen".

'Van Ojik diplomaat in de Kamer'

Ex-GroenLinks-fractievoorzitter Van Ojik werd omschreven als een van de architecten van die partij. Van Ojik heeft in verschillende periodes in de Kamer gezeten, voor het eerst in 1993. Arib typeerde hem als een "diplomaat in de Kamer, met principes als constante ondertoon".

Arib noemde het vertrekkende ChristenUnie-Kamerlid Voordewind een doordouwer, die vooral voor het resultaat ging en die recht wilde doen aan mensen in nood. "U ging geen crisis of conflict uit de weg; als iets uw gevoel voor rechtvaardigheid raakt, komt u in opstand." Arib benadrukte dat hij veel werk heeft gemaakt van het kinderpardon en dat op zijn initiatief de leeftijd is verhoogd waarop minderjarigen alcohol mogen gebruiken.

Vanwege de coronamaatregelen werden de Kamerleden bij het afscheid in drie groepen verdeeld, zodat er niet te veel mensen tegelijk aanwezig waren. Morgen wordt de nieuwe Kamer beëdigd.

Nederland benaderd om te investeren in miljoenen vaccins, zo liep het mis

Dit is niet zoals bij de slager: het is niet, wie het eerst investeert, krijgt als eerste vaccins." Met die uitspraak van Eurocommissaris Stella Kyriakides begon de strijd tussen AstraZeneca en de Europese Commissie over de levering van coronavaccins. De EU was woedend dat het veel minder vaccins geleverd krijgt dan eerder beloofd, terwijl de Britten wel gewoon hun beloofde hoeveelheden kregen.

Wat Kyriakides er niet bij zei: Londen stond bij de spreekwoordelijke slager niet alleen eerder in de rij, maar was ook bereid om de portemonnee te trekken en flinke bedragen neer te leggen nog voor duidelijk was of de slager überhaupt vlees zou hebben. En Nederland had in april en mei vorig jaar de kans om naast de Britten te gaan staan.

Oxford zoekt partners voor vaccinproductie

Halix in Leiden is niet veel meer dan een gebouw als de coronacrisis uitbreekt. Het bedrijf is splinternieuw, het gebouw net opgeleverd. Het is hypermodern en geschikt om relatief snel grote hoeveelheden vaccin te maken, maar staat voorlopig nog leeg. Ideaal voor de Universiteit van Oxford dat februari vorig jaar partners zoekt om het eigen coronavaccin te produceren. Dat is het vaccin dat later door farmaceut AstraZeneca zou worden overgenomen.

In eerste instantie is er in Oxford nauwelijks geld beschikbaar. Zo'n 400.000 pond kunnen de Britten uitgeven, te weinig om Halix daadwerkelijk te betalen. Maar alle betrokken partijen verwachtten dat het geld uiteindelijk wel zou komen. De coronacrisis trok over de wereld en vaccins waren volgens velen de enige realistische oplossing. Investeringen in die industrie konden niet uitblijven.

In het Verenigd Koninkrijk gaan voor de Oxford-universiteit vanaf begin april inderdaad alle deuren open. De Britse regering is dan al bezig met de oprichting van een vaccinatietaskforce. Topmensen uit de farmaceutische industrie worden ingehuurd om bedrijven met flinke subsidies en politieke druk zover te krijgen dat ze gaan samenwerken.

Investering van tientallen miljoenen

Eind april investeert het Verenigd Koninkrijk zo'n 75 miljoen euro in het ontwikkelen en produceren van het Oxford-vaccin, volgens de bronnen die de NOS sprak zou daarvan zo'n 25 miljoen naar Halix gaan. Met dat Britse geld kan Halix onder meer de apparatuur aanschaffen om in een 200-litervat vaccins te produceren. Maar Oxford wil meer, het wil in 1000-liter vaten verder, om echt grote hoeveelheden vaccin te kunnen maken.

Daarvoor is nog een investering nodig, van zo'n 10 miljoen euro. De onderzoekers in Oxford verwachten niet dat dat geld ook uit Londen zal komen. De Britse regering wil dat de grootschalige productie van vaccins op het Britse eiland zelf plaatsvindt en investeert daarom half mei in het bedrijf Oxford Biomedica. Voor de productie bij Halix in Leiden richten de wetenschappers hun ogen daarom op de Nederlandse overheid.

Omtzigt informeert Rutte

Eén van de betrokken wetenschappers komt via via uit bij CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Op 28 april zit Omtzigt bij premier Rutte in het Torentje. Hij legt Rutte de concrete vraag van Oxford University voor om die 10 miljoen euro te investeren.

Het schriftelijke verzoek dat een dag later aan Rutte wordt gestuurd, is deels door de NOS ingezien. Daarin staat dat de kans weliswaar aanwezig is dat het vaccin nooit succesvol zal worden, maar dat de voortekenen tot dan toe zeer gunstig zijn.

Verder is de brief een vrij exacte voorspelling van de toekomst waarin we nu zitten. "Er zal waarschijnlijk een enorme vraag zijn naar vaccins als ze succesvol door de testen komen. Hoogstwaarschijnlijk zullen de hoeveelheden beschikbare vaccins dan enige maanden beperkt zijn. Om grote vertragingen te voorkomen, moet de productiecapaciteit nu opgeschroefd worden." In de brief wordt aangeraden om te bellen met Halix-directeur Alex Huybens.

Deal met AstraZeneca

Twee dagen na het gesprek tussen Rutte en Omtzigt in het Torentje maken AstraZeneca en Oxford University bekend dat ze gaan samenwerken om het vaccin wereldwijd beschikbaar te maken. Volgens betrokkenen wordt investeren daardoor tegelijkertijd ingewikkelder, maar ook aantrekkelijker. Ingewikkelder omdat er meer kapers op de kust zijn, aantrekkelijker omdat een grote internationale farmaceut z'n naam aan het vaccin verbindt.

Begin mei spreken Nederlandse ambtenaren met vaccin-maker Halix. Ze vragen het bedrijf om met een concreet plan te komen waarin staat wat ze met het geld gaan doen.

Dat plan komt nooit. In antwoorden op eerdere Kamervragen zegt het ministerie van Algemene Zaken dat Halix al snel te kennen gaf dat een investering "niet meer aan de orde was". De deal met AstraZeneca heeft daar wellicht alles mee te maken. Bij Halix schatte men waarschijnlijk in dat de farmaceut de noodzakelijke investeringen wel zou doen.

Nederland belde met verkeerde

Toch zeggen betrokkenen dat Nederland ook op dat moment nog had kunnen investeren. De contracten tussen AstraZeneca en Oxford waren nog niet afgerond en de productieruimte bij Halix was nog beschikbaar. Het ministerie van Volksgezondheid richtte zich alleen op de verkeerde speler. Uiteindelijk ging niet Halix over deze investering, maar Oxford University, de partij namens wie Pieter Omtzigt in het Torentje zat. Geen ambtenaar heeft ooit met de Oxford-wetenschappers zelf gebeld, de instructie in de brief om Halix te bellen is gevolgd.

De investering van 10 miljoen euro had Nederland nog niet automatisch toegang gegeven tot de in Leiden geproduceerde vaccins, maar Nederland had na zo'n investering wel op de eerste rij gestaan om de productieruimte ook voor de eerste jaren te reserveren. Een investering en reservering gaan in de farmaceutische industrie vaak samen. Daarbij had Nederland de eis kunnen stellen dat de vaccins in eerste instantie voor eigen gebruik zouden zijn. Inmiddels worden er bij Halix volgens de Europese Commissie iedere maand zo'n 6 miljoen doses vaccin gemaakt, genoeg om 3 miljoen mensen mee te vaccineren.

Dat Nederland hier een kans miste, wordt nu in de praktijk bewezen. Het Verenigd Koninkrijk exporteerde nog geen enkel vaccin naar het Europese vasteland. De Britten investeerden dus al vroeg in Halix en bedongen daar waarschijnlijk dat ze recht hadden op een deel van de geproduceerde vaccins.

Britten bedongen voorrang

Twee weken na het Torentjesoverleg tussen Omtzigt en Rutte staken de Britten ook nog eens miljoenen in bedrijf Oxford Biomedica. Daarbij bedong de Britse regering een voorrangspositie op de levering van vaccins die uit die fabriek zouden komen. Een soortgelijke investering had Nederland bij Halix kunnen doen.

Halix wordt in de Europese pers ondertussen "de mystery factory" genoemd. Niemand weet hoeveel vaccins er de afgelopen maanden precies zijn gemaakt, maar volgens bronnen van de NOS moeten het er zo'n 15 miljoen zijn. Nog minder bekend is waar ze naartoe zijn gegaan. In Brussel gingen eerder deze maand geruchten dat er binnen miljoenen vaccins opgeslagen lagen en de Brusselse vrees was dat die naar het VK zouden gaan.

Wel is zeker dat de Britten een aanspraak hadden op de productie uit de fabriek. AstraZeneca-topman Soriot zei daarover in februari in het Europees Parlement: "Toen wij het Oxford-vaccin overnamen, erfden we een aantal contracten. De Britse regering had geïnvesteerd in productie in het VK, maar ook bij onze partner in Nederland."

De Europese Unie is het met die uitspraak oneens, waardoor Halix inmiddels onderdeel is geworden van een ingewikkeld steekspel tussen AstraZeneca, de EU en het Verenigd Koninkrijk. Dat steekspel was wellicht nooit zo ingewikkeld geworden als Nederland wel had geïnvesteerd.

Op zoek naar productiecapaciteit

Minister De Jonge richtte begin juni 2020, een maand na de gesprekken met Halix, de "inclusieve vaccin-alliantie" op. Samen met Duitsland, Frankrijk en Italië sloot Nederland al snel daarna een overeenkomst met AstraZeneca over de levering van vaccins.

De Jonge zei vorige maand in de Volkskrant dat hij destijds zag hoe de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk al productiefaciliteiten in Europa reserveerden. "Hadden wij dat ook gedaan, dan hadden we mogelijk eerder meer vaccins gehad. We hebben onvoldoende op ons netvlies gehad dat wij ons steviger met de productiecapaciteit hadden moeten bemoeien."

De Jonge stelde vorige maand ook een speciaal gezant aan die alsnog op zoek moest gaan naar productiecapaciteit in Nederland. Die concludeerde dat die productiecapaciteit op korte termijn niet op te schroeven is.

My diary from ‎27-03-2021 ‏so I live😷🤗👍 Mon journal de ‎27-03-2021 ‏alors je vis😷🤗👍 Mój pamiętnik z ‎27-03-2021, ‏więc mieszkam😷🤗👍 ‎مذكراتي من 27-03-2021 لذلك أعيش

Woordvoerder Sionkerk Urk vergelijkt journalisten met SS'ers en terroristen

"De SS handelde vriendelijker in de oorlog. We hadden gisteren niet te maken met journalisten, maar met terroristen", zegt woordvoerder en ouderling Wessel Snoek van de Sionkerk in een interview met De Stentor. Hij reageert daarin op de mishandeling van een journalist zondagmorgen in Urk.

Het kerkbestuur verwijt zichzelf niets en overweegt aangifte te doen tegen journalisten die zondagmorgen in Urk waren om verslag te doen. Die waren daar omdat de kerk zijn deuren opende voor honderden bezoekers, terwijl het kabinet oproept om met maximaal dertig mensen samen te komen.

Volgens Snoek waren de journalisten uit op sensatie en hebben ze zelf de coronaregels overtreden. De man die tegen een journalist aanreed, zou niets te verwijten zijn. "De journalist deed zelf een stap naar voren en raakte de auto iets aan."

Een automobilist reed zondagmorgen in op een verslaggever van Omroep PowNed die op dat moment in een parkeervak stond. Ook werd opzettelijk in zijn nek gehoest en kreeg hij drie trappen tegen zijn onderlichaam.

Mieraskerk

Ook dominee Anthonie Kort van de Mieraskerk in Krimpen aan den IJssel toont begrip voor het geweld tegen journalisten. Dat is te horen in zijn preek van zondagavond, die door de Oud Gereformeerde Gemeente Krimpen online is gezet.

Een journalist van de regionale omroep Rijnmond kreeg zondagmorgen een klap en een trap van een 43-jarige Krimpenaar toen hij kerkgangers vragen stelde over hun bezoek aan de Mieraskerk.

"We hebben vanmorgen te maken gehad met dingen, waar we best begrip voor kunnen tonen als we steeds zo getreiterd en getergd zijn, als onrust gebeurt", zegt Kort in zijn preek. "Rondom uw kerk, de vlammen om uw kerk te benauwen, in een kwaad daglicht te zetten."

Het kerkenraad, de leiding van de Mieraskerk, bood na het incident excuses aan voor het geweld. Het is niet bekend hoe die tegen de woorden van dominee Kort aankijkt.

'Mensen sterven door vaccins'

In een eerdere preek wijdt de dominee ook uit over het coronavirus, meldt Rijnmond. Kort zei donderdag in een online preek dat virologen "moderne waarzeggers en tovenaars zijn". Ook zei hij dat "heel veel mensen sterven door het vaccineren".

Kort riep de kerkgangers ook op naar God te luisteren. "We zijn gehoorzaamheid aan de overheid verschuldigd, maar als de overheid afwijkt hoeven we alleen naar God te luisteren."

Ook zou de overheid het land volgens hem in gevaar brengen. "Dat heel ons land door de overheid in gevaar is gebracht door besmettingen die uitbreken. Dat heel veel mensen sterven door het vaccineren. Dat de dood wordt ingebracht en ondanks men weet dat het gebeurt, dat dit niet wordt verhinderd. We zijn niet veilig bij deze overheid."

Werkstraf of geldboete

De Krimpenaar die de journalist aanviel voor de Mieraskerk, is zondagmorgen aangehouden. Zondagavond kwam hij weer vrij. Binnenkort moet de man zich verantwoorden bij de officier van justitie. Die kan hem een werkstraf en een geldboete opleggen.

Voor het geweld tegen de journalist in Urk zijn drie mannen aangehouden. De 35-jarige man die ervan verdacht wordt op de journalist te zijn ingereden, werd zondagavond gearresteerd. Hij wordt verdacht van poging tot mishandeling en zit nog vast. Vandaag meldden twee Urkers van 26 en 28 jaar zich bij de politie voor mishandeling. Ze zitten vast voor verhoo

F-16's ingezet boven Noordzee vanwege Russische vliegtuigen

Twee Belgische F-16's zijn vanochtend ingezet boven de Noordzee omdat twee militaire vliegtuigen uit Rusland het Nederlandse luchtruim naderden.

De Russische vliegtuigen, Toepolev's van het type TU-95, hielden zich volgens defensie niet aan de identificatieprocedures. Het Belgische persbureau Belga meldt dat de toestellen zonder transponder vlogen.

De Belgische F-16's vlogen vanaf de basis in het Waalse Florennes in een rechte lijn over Schiphol en Texel naar een positie boven de Noordzee, meldt defensie. Ze wachtten daar de Russische toestellen op, maar hoefden uiteindelijk niet in actie te komen.

De Britten stuurden ook straaljagers de lucht in vanwege de Russische toestellen:België en Nederland wisselen elkaar af bij de verdediging van het luchtruim boven de Benelux. Daarvoor staan 24 uur per dag twee bewapende gevechtsvliegtuigen klaar die binnen enkele minuten in de lucht zijn.

Het gebeurt met enige regelmaat dat boven het Nederlandse luchtruim onbekende toestellen worden gesignaleerd waarmee geen radiocontact kan worden gelegd. Daarbij is niet altijd sprake van opzet; soms zit de piloot op een verkeerde frequentie.

Nederlandse en Belgische toestellen komen gemiddeld een klein aantal keer per jaar in actie om Russische toestellen te begeleiden.

BEKIJK OOK

Oppositiepartijen vinden uitleg Ollongren en Jorritsma onvoldoende

Oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn niet tevreden met de verklaring die de opgestapte verkenners Jorritsma en Ollongren hebben gegeven voor de blunder met de notities voor de kabinetsformatie.

De twee boden vanmiddag excuses aan voor de notities, waarin stond dat CDA-Kamerlid Omtzigt een "functie elders" moest krijgen. "Er zijn slechts twee mensen verantwoordelijk voor het bestaan en de inhoud van het memo en dat zijn wij, de ondertekenaars van deze brief", schrijven ze.

SP-leider Lilian Marijnissen vindt het briefje van de ex-verkenners onvoldoende, omdat nog steeds onduidelijk is waarom er tijdens de verkenningsfase is gesproken over een gekozen Kamerlid, en door wie.

Ook PvdA-fractievoorzitter Ploumen is ontevreden over de brief die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd. Ze vindt het opmerkelijk dat Jorritsma en Ollongren met klem ontkennen dat de notitie over Omtzigt is gebaseerd op berichten in de media. Dat was wel wat de nieuwe verkenners, Van Ark en Koolmees, vorige week zeiden.

Aanstaande woensdag komen de ex-verkenners naar de Tweede Kamer om daar in een debat tekst en uitleg te geven. Van dat debat hangt af hoe de kabinetsformatie verder gaat.

PVV-leider Wilders vindt dat het debat in ieder geval moet leiden tot het aftreden van Ollongren, die nu nog demissionair minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier is. Hij reageerde op het bericht dat zij en Jorritsma de verantwoordelijkheid voor het memo nemen.

Vastgelopen containerschip Suezkanaal is losgetrokken, verkeer weer op gang

Het containerschip dat dagenlang het Suezkanaal blokkeerde, is losgetrokken. Even na 15.00 uur was het gigantische schip helemaal los van de kant en kon de scheepvaart worden hervat.

De blokkade begon dinsdag, toen de Ever Given bij harde wind in problemen kwam en dwars kwam te liggen. Het schip is 400 meter lang en aangezien het kanaal op dat punt 300 meter breed is, kon er niets meer door.

Het leverde een grote strop op voor de wereldhandel: honderden schepen kwamen in de file en andere schepen waren genoodzaakt om een grote omweg om Afrika heen te maken.

Voorsteven

Bij de lostrekpogingen was ook het Nederlandse baggerbedrijf Boskalis betrokken. Vanochtend vroeg werd gemeld dat de achterkant al bij hoog water was losgetrokken van de wal, maar toen zat de voorsteven nog vast.

Nu het schip los is, is het weggevaren. Dat varen gebeurt op eigen kracht, zo ziet NOS-correspondent Daisy Mohr vanaf de wal. "Het is echt een heel bijzonder gezicht, zo'n torenhoog schip", zei ze op NPO Radio 1.

De uiteindelijke bestemming van de Ever Given is Rotterdam, maar het schip wordt nu eerst geïnspecteerd op een van de meren in het Suezkanaal.

Containerschip in Suezkanaal weer losgetrokken

Voor het vlottrekken van het 224.000 ton wegende containerschip werd ongeveer 30.000 kubieke meter zand gebaggerd, zegt Boskalis. Elf sleepboten en twee zeesleepboten waren bij de operatie betrokken.

Boskalis-topman Berdowski zegt in een reactie dat hij "bijzonder trots" is. Hij spreekt van een uitdagende operatie onder "ongekend grote tijdsdruk".

50 procent kans dat containerschip komende week loskomt'

De komende 24 uur worden cruciaal om het gestrande containerschip Ever Given los te krijgen in het Suezkanaal. Dat zegt Boskalis-topman Peter Berdowski in Nieuwsuur. Hij denkt dat er een kans is van 50 procent dat het de komende week gaat lukken. Boskalis is via dochter Smit Salvage betrokken bij de operatie om de 400 meter lange Ever Given weer los te krijgen. Het schip blokkeert sinds dinsdagmorgen de belangrijke zeeroute.

"Vanavond rond negen uur komt de eerste grote zeesleper aan", vertelt Berdowski. "Daarmee kunnen we rond 4 uur 's morgens een eerste poging gaan doen. Dan is er ook hoog water." Op dit moment worden voorbereidingen getroffen voor de sleepoperatie. "Er worden speciale ringen en haken op het dek gelast, waar de sleepboot aan kan worden vastgemaakt."

“

Het ter plekke lossen van de containers proberen we echt te vermijden, dat zou enorm tijdrovend zijn.

Peter Berdowski

Mocht de operatie met de eerste zeesleper in de vroege ochtend niet succesvol zijn, dan staat in de middag de tweede poging al op de planning. "We verwachten dat de tweede zeesleper morgen rond 9 uur 's morgens aankomt. Er is zwaar weer op de Rode Zee, dus dan kan helaas niet sneller", aldus Berdowski. Zodra de tweede boot er is, kan nog een poging worden gedaan met twee sleepboten tegelijk.

"Dan heb je het over ongeveer 400 ton trekkracht", legt Berdowski uit. "De havenslepers waarmee het tot nu toe is geprobeerd hebben ongeveer 65 tot 80 ton trekkracht, dus dat is wel echt een groot verschil. Maar met die 400 zitten we ook wel redelijk dicht bij het maximum, want je moet ook oppassen dat je het schip niet 'kapot' trekt."

Grote tijdsdruk

Het Suezkanaal is van enorm belang voor de wereldhandel. 30 procent van al het containervervoer gaat erdoor. Dagelijks wordt via het kanaal zo'n 9 miljard dollar aan goederen vervoerd, dus een groot deel van het bedrijfsleven en de industrie kijkt gespannen toe. Dat voelt ook Berdowski: "We voelen de tijdsdruk, maar we houden het hoofd koel."

Eerder vandaag werd bekend dat op bevel van de Egyptische president Sisi voorbereidingen worden getroffen om een deel van de containers van het schip te halen. "Er wordt inderdaad gekeken naar een hijskraan en een schip om dat te doen, maar we proberen het echt te vermijden", zegt Berdowski. "Dat zou enorm tijdrovend zijn."

Als het morgen met de twee sleepboten niet lukt om de Ever Given los te krijgen, ligt er eerst nog een plan B. "We hebben ook nog leidingen in Alexandrië liggen voor een baggerproject, die proberen we naar de Ever Given te brengen. Door die leidingen achter het schip te leggen kunnen we onder het schip 'spoelen' en de grond wegspuiten", vertelt Berdowski.

'Desastreus jaar voor transport'

Volgens Rogier Spoel van Evofenedex (de branchevereniging voor verladers), kan het nog maanden duren tot de schade die nu wordt aangericht is hersteld. "Dit gaat nog wel even voortslepen, dat weten we nu van de coronacrisis", zegt hij. "Toen de fabrieken in China stil lagen werden afvaarten geschrapt en ontstond er een tekort aan containers. Daar hebben we nu nog steeds last van."

Spoel noemt het een "desastreus" jaar voor het internationale transport. "Door alle problemen zijn de tarieven nu drie tot vier keer zo hoog als normaal. Met eerst corona en nu deze stremming kun je wel spreken van een rampjaar." Wat de precieze gevolgen gaan zijn van de stremming moet volgens Spoel per sector worden bekeken. "Een schip met onderdelen kan het productieproces van een hele fabriek stilleggen."

Politie greep bewust niet in bij incidenten Urk om 'escalatie te voorkomen'

De politie heeft vanochtend in Urk bewust niet ingegrepen toen een journalist van Omroep PowNed werd getrapt door een kerkganger en er op hem werd ingereden. De journalist heeft aangifte gedaan.

"Om escalatie te voorkomen is in deze specifieke situaties niet direct ingegrepen, maar ervoor gekozen om de rust ter plaatse zo snel mogelijk te herstellen", laten de gemeente Urk, de politie en het OM in een gezamenlijke verklaring weten.

"Politie staat erbij en kijkt ernaar. Bespottelijk", had PowNed-voorzitter Dominique Weesie eerder vandaag getweet. Op de verklaring van de driehoek reageerde hij met "Wat een totale nonsens". Ook anderen uitten hun verontwaardiging over het n

Naar aanleiding van de incidenten, die gefilmd zijn, worden gemeente en politie veel gebeld. "De driehoek keurt de incidenten die vanochtend hebben plaatsgevonden ten zeerste af. Wij staan voor zowel persvrijheid als vrijheid van godsdienst. En iedereen heeft het recht om wel of niet in gesprek te gaan met journalisten."

Op deze beelden is het incident te zien:

Onrustig bij kerk Urk: auto rijdt in op verslaggever

De Urker Sionkerk heeft haar deuren vorige week weer geopend voor iedereen zonder gezondheidsklachten. Er is in de kerk plek voor 500 man. Mondkapjes hoeven niet te worden gedragen en ook de anderhalve meter afstand wordt niet gehandhaafd. In plaats daarvan zitten er kinderen tussen de volwassen kerkgangers.

Ook incident Krimpen aan den IJssel

Bij de Mieraskerk in Krimpen aan den IJssel werd een kerkganger aangehouden, nadat hij een journalist van RTV Rijnmond had aangevallen. Hij is inmiddels vrijgelaten en moet zich later bij de officier van justitie verantwoorden. De journalist werd geduwd en getrapt en is naar eigen zeggen "geschokt" door "deze laffe daad van geweld".

Ondanks de dringende oproep van de gemeente Krimpen aan den IJssel om kerkdiensten vanwege corona digitaal te houden, kwamen er toch zo'n 600 tot 700 naar de Mieraskerk. Mensen droegen geen mondkapjes, maar hielden naar eigen zeggen anderhalve meter afstand tijdens de dienst.

My life from day to day in the world ‎2021😷😎😬 Moje życie z dnia na dzień na świecie ‎2021😷😁😎🤗 Моя жизнь изо дня в день в мире ‎2021😎🤗😷😁😃 ‎حياتي من يوم لآخر في العالم 2021