Er is grote onduidelijkheid over het aantal vaccinaties dat op dit moment is gezet. Zondagavond kwamen er ineens 120.000 prikken bij omdat een ’nieuwe rekenmethode’ rekening hield met ’onderreportage vanuit ziekenhuizen en de langdurige zorg’. Maar die krabben zich op het achterhoofd bij het lezen van zulke cijfers. „Apert onjuist”, noemde het LNAZ (Landelijk Netwerk Acute Zorg) een eventuele onderreportage. Minister de Jonge is daardoor aan het twijfelen gebracht en gaat met de ziekenhuizen nog eens in de cijfers duiken. Mogelijk komt er ook een ’herstel van de fouten’. De Tweede Kamer zucht om het ’gegoochel met cijfers’
Door het gebruik van een ’rekenkundige aanname’ hadden zondag opeens niet slechts 226.298 mensen een coronaprik gehad, maar 346.790. Een verschil van maar liefst ruim 120.000 mensen. De cijfers over het aantal coronavaccinaties komen vanuit drie plekken: de GGD’s, de ziekenhuizen en de langdurige zorg. Dagelijks komen er vanuit de GGD – waar de komende tijd de meeste Nederlanders een prik zullen gaan halen – actuele cijfers.
Log in als abonnee en ervaar het beste van De Telegraaf
Of neem een abonnement als je nog geen abonnee bent
Maar vanuit de langdurige zorg en vanuit ziekenhuizen zou volgens het ministerie van VWS sprake zijn van ’onderrapportage’. „De vaccinatiecijfers die tot en met 30 januari 2021 op dit dashboard zijn gepubliceerd, bleken in de praktijk vaak niet compleet”, viel zondagavond plots te lezen op het coronadashboard van Hugo de Jonge. „Ziekenhuizen en instellingen voor langdurige zorg meldden het aantal prikken vaak pas later, waardoor er sprake was van onderrapportage. Om toch tot een zo goed mogelijke schatting te komen van het aantal gezette prikken, wordt dit vanaf 31 januari 2021 tijdelijk ondervangen door een rekenkundige aanname.”
Dat viel verkeerd bij de zorg. „Het wordt de ziekenhuizen mede in de schoenen geschoven dat er sprake zou zijn van onderrapportage”, legt Mariël Croon van het LNAZ (Landelijk Netwerk Acute Zorg) uit. „Maar dit klopt gewoon niet. Het LNAZ heeft sinds 6 januari dagelijks het aantal gezette vaccinaties gemeld. Op de eigen website, maar ook in de media en dus ook bij het ministerie.” Omdat het ziekenhuis ook de huisartsen vaccineert, heeft het LNAZ ook die cijfers bijgehouden en gerapporteerd, legt Croon uit. „En ook die getallen zijn telkens gemeld aan het VWS-dashboard.”
De Jonge: zou kunnen
Minister De Jonge zegt nu dat hij met de ziekenhuizen ’gaat uitzoeken’ hoe het nou zit met de cijfers. „Ik ken de LNAZ als een hele degelijke club. Als zij zeggen dat iets niet klopt, dan zou dat zomaar zo kunnen zijn. Als het niet klopt en er sprake is van een dubbeltelling, dan zullen we dat natuurlijk aanpassen in de actuele cijfers op het corona-dashboard.”
Toch staat de CDA-bewindsman nog achter de nieuwe rekenmethode. „We zagen dat de cijfers achterliepen op wat er daadwerkelijk wordt geprikt. Het duurt even voordat een prik is geregistreerd. We weten hoeveel vaccins er binnenkomen. We weten hoeveel er worden uitgereden. Daarvan weten we dat die binnen een paar dagen worden gezet. Op die manier kom je tot een betere berekening van de cijfers.”
Minister Hugo de Jonge mist het vertrouwen om de coronacrisis tot een goed einde te brengen. Dat zegt politiek commentator Wouter de Winther in een nieuwe podcast ’Afhameren’:
Argwaan
Toch wordt er ook vanuit de langdurige zorg met argwaan naar de plotselinge toename van 120.000 vaccinaties gekeken. „Het is wel aan de hoge kant, zelfs als er ergens inderdaad sprake is van onderrapportage”, vertelt een woordvoerder van ouderenzorgorganisatie Actiz. „In de ouderenzorg gaat het om 120.000 bewoners die in een verpleeghuis wonen en ruim 269.000 medewerkers”, legt hij uit.
„De medewerkers worden geregistreerd door de GGD’s en de vaccinaties van de bewoners gaat via de specialisten ouderengeneeskunde die dat doorgeven. We hebben het dan over 2350 locaties, dus het kan zijn dat daarin enige vertraging zit. Maar ruim 120.000 is wel heel erg veel.”
’Hier geen verklaring voor’
Ook Johan van Ruijven van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland is benieuwd waar de hoge onderrapportage dan vandaan zou komen. „We zijn een paar weken geleden begonnen met een pilot bij tien aanbieders. Maar we zijn nu al geruime tijd meer cliënten in de WLZ (Wet langdurige zorg, red.) aan het vaccineren. Dat het cijfer snel oploopt, snappen we. Maar zó’n hoge onderrapportage: daar hebben we geen verklaring voor.”
Enorme moeite
En die onderrapportage komt niet vanuit de ziekenhuizen, weet Mariël Croon zeker. „We stoppen er enorme moeite in om die cijfers kloppend te krijgen”, legt ze uit. „Dat gaat niet vanzelf, daarvoor zijn mensen aan het werk. Maar het is belangrijk om dat goed te doen. Daarom kan het ministerie dit niet zeggen, want het klopt niet.”
Hoewel data-analist Yorick Bleijenberg denkt dat de geschatte getallen niet heel ver van de werkelijkheid zullen zitten, ’je weet wat er binnen is gekomen en wat er is geleverd aan de mensen die vaccineren’, krijgt hij er een raar gevoel bij. „Het idee ontstaat dat omdat De Jonge graag een groot getal wil zien (want beloofd) het RIVM nu maar gokt hoe hoog het aantal prikken is, in plaats van de systemen op orde te maken.”
Want door de bijstelling zitten we plots wél in de buurt van het streefgetal van 212.000 vaccinaties in een week, dat het ministerie eerder trots aankondigde. Vorige week bedroeg het totaal namelijk ongeveer 150.000. „Het slaat nergens op dat het zicht dat we nu hebben deels afhankelijk is van ’een rekenkundige aanname’”, vindt Bleijenberg. „Want het is niet zo alsof we de vaccinatiecampagne niet aan hebben zien komen.”
’Moedeloos’
De Tweede Kamer wordt intussen ’moedeloos’ van al het ’gegoochel met cijfers’, zegt PvdA-parlementariër Attje Kuiken. „Er moet met spoed geprikt worden, maar het gehannes met cijfers maakt ronduit cynisch. Dat ondermijnt het vertrouwen van mensen.”
’Typisch’, vindt PVV-Kamerlid Fleur Agema de gang van zaken. „Het gebeurt de hele tijd dat minister De Jonge de zaken mooier voorspiegelt dan de zijn. Nederland loopt achter bij de rest van Europa, maar wat heeft het voor zin om dat te verbloemen?”
Haar politieke baas Geert Wilders maakt er maar een grap over: „De PVV heeft bij nader inzien geen 20, maar 76 zetels. Andere rekenmethode.” Maar eigenlijk is het te triest voor woorden, vindt Wilders. „Gesukkel van de hoogste orde. Ook tellen doen ze in Bulgarije beter.” Hieruit is volgens de PVV-leider maar één conclusie te trekken: „Premier Rutte en minister de Jonge: wegwezen!”
De Jonge is zich van geen kwaad bewust. „We zagen dat het cijfer over de dagelijks gezette prikken niet meer actueel was. Wat we doen is zorgen dat het cijfer wel actueel is.”
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten